Het interview dateert al van 22 mei 2014 en was afgenomen door Charlotte Kenens, een oud-studente van mij. Het werd een fijn gesprek over boeken en leescultuur in Vlaanderen. Ik was het een tijdje uit het oog verloren, maar hier is het dan …
- Heb je zelf (alsvijftienjarige) veel boeken gelezen?
Als tiener las ikecht heel veel. Ik had er toen ook de tijd voor, wat nu jammer genoeg veel minder het geval is. Bovendien heb ik tegenwoordig na een dag schrijven niet veel zin meer om nog te lezen. Het voelt dan vaak aan als een vorm van werken en niet als ontspanning. Ik kijk dan veel liever een film of een serie of lees een strip, zolang het maar een boeiend verhaal bevat.
Als kind las ik vooral fantasy en historische verhalen, met een voorkeur voor de historische verhalen van Thea Beckman en Rosemary Sutcliff. Met ouder te worden zijn daar dan een hoop thriller-auteurs bijgekomen met als persoonlijke favoriet Stieg Larson.
- Vanwaar komt jouw passie voor boeken?
Ik heb in de eerste plaats een passie voor verhalen. Het doet er voor mij minder toe of die nu in boekvorm of in een audiovisuele vorm zijn uitgewerkt. Zo heb ik naast mijn thrillers ook meegewerkt aan een scenario voor een animatie-kortfilm en heb ik concrete plannen voor een door mijzelf getekend beeldverhaal.
- Waarom heb je precies voor de doelgroep gekozen waarvoor je momenteel schrijft?
Ik vind het moeilijk om hier een eenduidig antwoord op te geven. Ik heb altijd het gevoel gehad dat het wel klikt met de 11-12-13-jarigen. Ik lees ook nog steeds graag boeken die voor deze doelgroep geschreven worden, dus leek het mij heel natuurlijk om voor hen te schrijven. Bovendien denk ik dat het genre van de jeugdthriller niet geschikt is voor jongere kinderen en dat de oudere tieners al thrillers lezen die voor volwassenen worden geschreven.
- Vind je het belangrijk dat jongeren lezen? Zo ja, waarom?
Ik zou nu een hele uiteenzetting kunnen houden aan de hand van allerlei studies over het belang van lezen voor je algemene ontwikkeling, maar wat ik persoonlijk vooral belangrijk vind, is het vermogen van boeken om een wereld te laten opengaan. Je kan echt doordringen in het hoofd van de personages en kennismaken met bijvoorbeeld hun twijfels, angsten en hoe ze daarmee omgaan. Ik vind dat boeken dit nog steeds beter kunnen dan pakweg films omdat boeken een slow medium zijn. Het is de sterkte, maar ook de zwakte van het medium, want vandaag de dag moet alles snel gaan en dat gaat nu eenmaal niet bij een boek. Ik vind dat net mooi, maar ik begrijp dat tieners daar niet altijd even wild van zijn.
- Hoe kunnen we volgens jou komen tot een echte leescultuur in Vlaanderen?
Eerlijk gezegd vind ik het best meevallen met die leescultuur in Vlaanderen. Het is misschien niet zo sterk als pakweg in Ijsland of Noorwegen, maar we mogen ook niet klagen. Ik ben ieder jaar aanwezig als auteur op de boekenbeurs en dan valt het mij steeds weer op hoe gepassioneerd een grote groep mensen lezen. Heel wat van mijn Nederlandse collega auteurs vinden Vlaanderen zelfs een voorbeeld als het op leescultuur aankomt.
- Doe je aan schoolbezoeken (voor vijftienjarigen)? Zo ja, hoe ziet zo'n bezoek er dan uit?
Dat doe ik heel zeker, maar ik word vooral gevraagd om te komen spreken voor twaalf tot veertienjarigen. Zo een auteurslezing duurt ongeveer 75 minuten en ik doe dat steeds aan de hand van een diapresentatie, waarbij ik leerlingen laat kennismaken met het fenomeen thriller. Ik toon dan onder andere trailers van bekende thriller-series en -films en maak de vergelijking met mijn jeugdthrillers. Daarna vertel ik iets over hoe een boek tot stand komt en dat wordt steeds afgewisseld met het voorlezen van fragmenten uit mijn boeken.
- Indien het antwoord op de vorige vraag ja is: Zijn de leerkrachten die jou contacteren altijd zelf gedreven lezers of gepassioneerd door boeken?
Tot nu toe wel, maar ik heb van collega auteurs al gehoord dat sommige leerkrachten tijdens zo’n auteurslezing soms wat gaan koffiekletsen in de leraarskamer of achteraan in de klas wat zitten te verbeteren. Gelukkig zijn dit wel uitzonderingen, want de meeste leerkrachten die het op zich nemen om zo een auteurslezing in hun school of klas te reageren zijn gepassioneerd met boeken bezig.
- Denk je dat schoolbezoeken drempelverlagend werken of aanzetten tot lezen?
Absoluut! Ik heb kunnen deelnemen aan de Voorleestoer in Sint-Niklaas en de organisatoren hebben me nadien verzekerd dat het effect op het lezen heel groot is. Het aantal ontleningen van de boeken van deelnemende auteurs was nadien significant groter. Het zou mooi zijn als de overheid dergelijke initiatieven meer zou ondersteunen, want het maakt dus echt wel een verschil. Dit geldt trouwens evengoed voor de schoolbezoeken. Ik ben ook blij dat auteurs tegenwoordig makkelijker gesubsidieerd worden om een auteurslezing te geven, waardoor het organiseren van lezingen door scholen financieel minder zwaar weegt dan voordien.
- Wat zijn de reacties na een schoolbezoek?
Tot nu toe waren de leerlingen altijd erg positief en enthousiast en daar kan ik alleen maar blij om zijn. Verschillende scholen hebben me ook laten weten dat ik zeker nog eens terug mag komen, dus dat zegt ook wel iets.
- Volgens de PISA-onderzoeken neemt de leesinteresse af bij vijftienjarigen. Wat kunnen hier mogelijke oorzaken van zijn?
Ik denk dat er verschillende oorzaken zijn. Om te beginnen mag je niet vergeten dat het boek veel meer concurrentie kent dan 20 of 30 jaar geleden. Als tiener moet je tegenwoordig echt kiezen wat je wil doen. Er is film, televisie, internet, games, maar ook een enorm aanbod aan sport- en vrijetijdsactiviteiten. In zo’n aanbod is het niet abnormaal dat het lezen afneemt. Bovendien profileert die afname zich nogal sterk bij jongens en ik ben er persoonlijk van overtuigd dat dit onder andere een gevolg is van de vervrouwelijking van het boekenvak en de concurrentie van computergames. Veel uitgeverijen zijn echte vrouwenbolwerken geworden en daardoor hebben zij soms minder voeling met meer jongensachtige boeken en genres. Ik vind het voor mijn uitgeverij (Clavis) spreken dat ze zich daar echt bewust van zijn en hopen om onder andere met mijn jeugdthrillers het spreekwoordelijke gat in het aanbod voor jongens wat op te vullen.